बॅटरी किंवा ऊर्जा साठवण्यासाठी नवीन साठवणूक उपकरणांच्या निर्मितीची मागणी मोठ्या प्रमाणावर आहे. यासाठी जगभर संशोधन सुरू आहे. मात्र बॅटरीमधील सुपरकपॅसिटरच्या क्षमतेने काम करणारे नवे उपकरण किंवा त्याला पर्याय शोधणे, हे आव्हानात्मक काम होते. हे काम मुंबई विद्यापीठाच्या नॅनो विज्ञान आणि नॅनो तंत्रज्ञान विभागाचे प्रवीण वाळके यांच्यासह विलेपार्ले येथील केळवणी मंडळाची तंत्रज्ञान संस्था, डाकोटा स्टेट विद्यापीठ, अमिटी विद्यापीठ या संस्थांमधील शोभनाथ गुप्ता, ए. आर. शेकीलूर रेहमान, अशिम गुरुंग आणि दोन परदेशी संशोधक यांच्या टीमने पूर्ण केले.
मशरूमच्या माध्यमातून कार्बन ट्यूब्ज बनविण्याचे प्रयोग होत होते. यामध्ये या संशोधकांनी कलिना संकुलात किंवा अन्यत्र आढळणारे मशरूम गोळा केले आणि ते स्वच्छ करून ठराविक तापमानावर उकळविले. त्यावर प्रक्रिया करून यातून कार्बन ट्यूब्ज तयार करण्यात आल्या. याचा वापर करून बॅटरीची निर्मिती केल्यानंतर ही बॅटरी अधिक प्रभावी काम करू शकते, हे विविध अभ्यासांतून सिद्ध झाल्याचे वाळके यांनी सांगितले. यातून कार्बन उत्सर्जनही कमी होते. शिवाय निसर्गात उपलब्ध असलेल्या साधनापासून याची निर्मिती केल्याने या कार्बन ट्यूब्ज पर्यावरणस्नेही असल्याचेही ते म्हणाले. याबाबतचा प्रबंध प्रसिद्ध झाल्यानंतर आयआयटीसारख्या संस्थांमधून संशोधकांना संपर्क साधण्यात आला. यापुढील अद्ययावत संशोधन करण्याच्या सूचना देण्यात आल्या. त्यांनाही याबाबत सहकार्य अपेक्षित असल्याचे वाळके यांनी सांगितले.
इंजिनीअरिंगच्या विद्यार्थ्यांसाठी पर्यावरणाचा अभ्यास अनिवार्य, AICTE समितीचा निर्णय
सीईटी परीक्षांचे वेळापत्रक कधी होणार जाहीर? विद्यार्थ्यांना प्रतीक्षा
Source: https://maharashtratimes.com/career/career-news/mumbai-university-students-innovates-eco-friendly-carbon-tubes-for-battery/articleshow/90102276.cms
